Welkom op de Website van
PIERRE TROUILLEZ
Emeritus Docent Johannes XXIII-seminarie
te Leuven
Redactiesecretaris van COLLATIONES,
Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal.
Bruidstraat 2, B-3290 Diest
E-mail: pierre.trouillez@skynet.be
² n
Publicaties
NIEUW
De Franse Revolutie en het christendom.
De gewelddadige scheiding tussen kerk en staat
Utrecht, Omniboek, 2020, 352
blz., 16,5 x 24 cm – ISBN 9789401917247 - € 28,50.
Tijdens de Franse Revolutie probeerden de
revolutionairen korte metten te maken met het christendom, met name met de
rooms-katholieke kerk. De nieuwe seculiere staat verspreidde zijn antikatholieke
propaganda na de bezetting van de Lage Landen in de achttiende eeuw ook in het
noorden. In dit boek wordt de lezer door de geschiedenis van de Franse kerk in
de revolutiejaren 1789-1799 geleid. Daarbij wordt de misvatting weerlegd dat
heel de revolutionaire periode sprake was van kerkvervolging. Ook wordt
aangetoond dat de poging om een nationale kerk op te zetten, als tegenhanger
van Rome, is mislukt doordat de antichristelijke staat deze kerk tot een
instrument van zijn beleid wilde reduceren. De uiteenzetting heeft zich laten
inspireren door de mentaliteitsgeschiedenis en is gelardeerd met biografische
notities, opmerkelijke citaten en veelzeggende anekdotes, die in de algemene
historische context ingebed zijn.
‘Trouillez weet veel, deelt ook vele
details, maar wist mijtoch goed te helpen om de grote
lijnen vast te houden. De vele voorbeelden en anekdotes die hij weet op te
diepen, helpen verder om een beeld te krijgen hoe die tijd vol waanzin en
polarisatie voor het “gewone volk” geweest moet zijn. Daarmee is dit een
prachtige en evenwichtige weergave van een cruciale periode in de politieke en
kerkelijke geschiedenis van Europa’ (Sjoerd Mulder in recentie
in TROUW).
♦
De Franken en het christendom (550-850).
Een rechte lijn
Leuven, Davidsfonds, 2016, 351 blz., 16,5 x 24 cm – ISBN 978-90-5908-721-7 - € 24,99.
De wereld van de Frankische Kerkheeft tot vandaag dikwijls te lijden onder een
negatieve perceptie:langharige Merovingers
zaaiden ruzie en geweld. De culturele wereld zat opeen rietsjbaan
van verval en verloedering. Het christendom werd besmet doorheidense
gewoonten … Dit boek toont de historische werkelijkheid zo correctmogelijk:
de minpunten van de Frankische Kerk worden niet verdoezeld, maartegelijk
doet het recht aan de positieve bijdrage van deze Kerk tot hetreligieuze
en culturele leven. In de uiteenzetting maakt men kennis met eenbonte groep figuren en een aantal verrassende
historische wendingen, metstukjes schandaalkroniek en
bladzijden over volhardende inzet voor deauthentieke
geloofsbeleving. Het meest verrassende is wellicht dat menvanaf
Clovis tot de Karolingische tijd een rechtstreekse lijn kan trekkennaar
de bewustwording van het Europese gevoel. Als men Karel de Grote een‘Vader van Europa’ kan noemen, dan moet men eraan
toevoegen dat deFrankische Kerk de voorwaarden voor
deze eretitel heeft geschapen.
♦
De Germanen en het christendom. Een
bewogen ontmoeting (5de – 7de eeuw)
Utrecht, Omniboek,
2019, 362 blz., 16,5 x 24 cm – ISBN 978940191434 – € 24,99.
Hoe verliep de christianisering van de Germaanse stammen? In welke streken
werd het evangelie al vroeg verspreid en in welke verliep dat moeizaam? Welke
rol hadden christelijke symbolen zoals het doopsel, heiligen en wonderen in het
proces? Hoe werd Benedictus de patroon van Europa en hoe belangrijk was de
bekering van Clovis voor de Kerk en het Westen? Dit boek zoekt een antwoord op
al deze vragen en reist daarvoor terug naar de tijd van de 5de tot de 7de eeuw
na Christus. Een boeiende periode waarin de overgang van de oudheid naar de
middeleeuwen zich voltrok en de Germaanse wereld en het christendom elkaar voor
het eerst ontmoetten.
♦
Bevrijd en gebonden. De Kerk van
Constantijn (4de – 5de eeuw)
Leuven, Davidsfonds, 2006, 308 blz.,
16,5 x 24 cm – ISBN 90 5826 419 X - € 24,
95.
Hoe is een gelovige gemeenschap van miljoenen christenen ooit
kunnen ontstaan uit een groep van twaalf apostelen en een handvol volgelingen?
Een fascinerende vraag. Dit boek begeleidt de lezer in de zoektocht naar het
antwoord. Na drie eeuwen als een marginale en vaak verdachte religieuze groep
overleefd te hebben, begint de christelijke Kerk vanaf 313 aan haar
veroveringstocht van de hele maatschappij. Keizer Constantijn doet aan
positieve discriminatie: er worden muntstukken geslagen met
Christusafbeeldingen, kerken verrijzen, geestelijken moeten niet langer gemeenschapsdiensten
uitvoeren, de georganiseerde liefdadigheid is een feit… Het religieuze beleid
van Constantijn kan men best kwalificeren als een van de grootste verrassingen
in de geschiedenis.
Maar er is ook een keerzijde aan de medaille: de Kerk kan de
liefdevolle gemeenschap van broeders en zusters niet realiseren in een
samenleving waar de verruwing groeit door armoede en uitsluiting, konkelende
clerici en ethisch lakse gelovigen brengen de christelijke gemeenschap in
diskrediet. Bevrijd en gebonden. De Kerk van Constantijn brengt een
wervelend totaalbeeld van de wellicht belangrijkste scharnierperiode uit onze
westerse geschiedenis.
Uitverkocht.
Voor mogelijke resexemplaren, zie op Google “Bevrijd
en gebonden”. Indien deze zoektocht niets oplevert, ben ik bereid u gratis de
tekst in pdf-format te bezorgen.
² ¨
Van Petrus tot Constantijn. De eerste
christenen
Leuven, Davidsfonds,
2002, 374 blz., 14,50 x 22 cm, ISBN 90-5826-186-7.
Wie waren de
eerste christenen ‘in godsnaam’? Waarom voelden ze zich aangetrokken tot die
marginale beweging? En hoe heeft het prille christendom zich gaandeweg kunnen
manifesteren?
Met Paulus
is de jonge Kerk het waagstuk aangegaan om buiten haar vertrouwde milieu te
treden. In het Romeinse rijk zou ze haar vernieuwende kracht bewijzen.
Christen-zijn was er allesbehalve evident. Toch werden de eerste drie eeuwen
van het christendom een succesverhaal.
Van de
eerste verkondiging door Petrus tot de bekering van keizer Constantijn
exploreert de auteur hoe christelijke denkers van de begintijd, maar evenzeer
gewone gelovigen, hun geloof beleefden en overdachten.
De vroege
Kerk is groot geworden door het enthousiasme van een authentiek geloof. Zonder
alles te verwedden op structuren en dogmatiek, wist ze mensen aan te spreken.
Een bron van inspiratie voor het christendom vandaag?
Uitverkocht.
Voor mogelijke restexemplaren, zie op Google “Van Petrus tot Constantijn”. Indien
deze zoektocht niets oplevert, ben ik bereid u gratis de tekst in pdf-format te
bezorgen. .
¨
Naar wie zouden wij anders gaan? Ontmoetingen met
Jezus, de Christus
Leuven, Davidsfonds, 1998, 188 blz., € 19,75, ISBN
90 6152 577 2
Uitverkocht. Voor mogelijke
restexemplaren, zie op Google “Naar wie zouden wij anders gaan?”.
¨
- De eerste
kerstening van de Lage Landen. Een verhaal van slagen en falen
- Op weg naar
een christenheid in de Lage Landen
Eerste twee hoofdstukken in P. Nissen (red.), Geloven
in de Lage Landen. Scharniermomenten in de
geschiedenis van het christendom, Leuven,
Davidsfonds, 2004.
¨
Wanneer viert God feest? Origenes en de menselijkheid van God
In L. Aerts – M. Steen (red.), Met een naam
en een gezicht. Christelijke visies op God, Averbode,
Altiora, 2002.
‘Als de Schrift zo sterk de mensbetrokkenheid
en bewogenheid van God laat oplichten, dan moet dit toch haaks staan op het
ideaal van de ‘apatheia tou
Theou’ of totale onbewogenheid van God, dat in de
Griekse Oudheid zo hoog in het vaandel gevoerd werd? De bijdrage laat inderdaad
zien hoe vroegchristelijke auteurs, zoals Origenes,
met deze spanning hebben geworsteld. De uitspraken van Origenes
over de bijbels-christelijke ‘pathische’ God, de liefhebbende God, klonken
ongehoord in de oren van geschoolde heidenen, waar waren ook voor de oudchristelijke
theologie allesbehalve evident. De bijdrage laat zien hoe gedurfd zij waren en
hoe zij actueel en inspirerend blijven. ‘Omdat wij menen dat de huidige
geloofscrisis in het Westen minder te maken heeft met beurse plekken van het
kerkinstituut dan met de kwaliteit van het godsgeloof, durven wij te stellen
dat theologische bijdragen zoals die van Origenes en
levende getuigenissen zoals die van de oude Kerk over de mensbetrokkenheid van
God, nog altijd verrassend actueel zijn” (besluit van de bijdrage).
¨
Gestalten van de Kerk in de geschiedenis
In J.
Stevens (red.) Geloven in de kerk. Een multidisciplinaire benadering, Averbode, Altiora, 2000.
¨
Een selectie van mijn vroegere publicaties
-
‘De grond van mijn grond’. De gedichten van Jan Luyken
als theologische vindplaats, in Tijdschrift voor Geestelijk Leven 1975, nr. 4.
-
Volksgeloof in de middeleeuwen. Een beeld uit de ‘Canterbury Tales’ van G. Chaucer,
in Tijdschrift voor Geestelijk Leven 1984,
nr 4.
-
Het Petrusambt in de patrologie: een verkenning,
in Communio
1985, nr. 2/3.
-
Kan een rijke gered worden? Stemmen over geloof en bezit in de tijd van de
Kerkvaders, in
Tijdschrift voor Geestelijk Leven 1986, nr. 3.
-
‘Het bloed van de christenen is een zaad’. De Kerkvaders en de vervolgingen,
in Communio
1987, nr. 2.
-
‘Het heilige is voor de heiligen’. De Kerkvaders en het geloof in de
gemeenschap der heiligen, in Communio 1988,
nr. 1.
-
Over Jürgen Moltmann,
theoloog van de hoop, in Hoop en opstanding. Feestbundel bij het
emeritaat van Herman-Emiel Mertens
(red. G. De Schrijver - R. Michiels - L. Boeve), Leuven, Acco,
1993.
-
Isâ, Jezus in de koran,
in Emmaüs
1993, nr. 5-6.
-
De bevrijdende kracht van de drie-eenheidsleer. Over het trinitaire
programma van Jürgen Moltmann,
in Collationes 1996, nr. 1.
-
Waarheid en dwaling: wie ziet het onderscheid? De ‘geloofszin’ van de gelovigen
als belofte en uitdaging, in Tijdschrift voor Geestelijk Leven 1996,
nr. 5.
-
‘Toevertrouwd met de dienst van Jezus Christus’. Het diaconaat in de eerste
eeuwen, in Sacerdos 1996-1997, nr. 3.
-
De tekenen van de tijd en de christelijke hoop,
in Innerlijk Leven 1997, nr. 4.
-
Jezus, gave van de heilige Geest voor ons heil,
in Nieuw Leven 1998, nr. 1.
-
Belofte en vervulling. De zending van de Geest die opricht en vernieuwt,
in Nieuw Leven 1998, nr. 2.
-
De heilige Geest: levensbron en drijfkracht van de christelijke gemeenschap,
in Nieuw Leven 1998, nr. 3.
-
De heilige Geest, die allen en alles vernieuwt,
in Nieuw Leven 1998, nr. 4.
- “Vanaf de bisschoppen tot en met
de laatste lekengelovigen”. De geloofszin van de gelovigen in de tijd van de
kerkvaders en in het leven van de Kerk vandaag, in J. Haers
– T. Merrigan – P. De Mey (red.), ‘Volk van God en
gemeenschap van de geloven’. Pleidooien voor een zorgzame kerkopbouw.
Feestbundel bij het emeritaat van Robrecht Michiels, Averbode,
Altiora, 1999.
-
Naar een nieuwe dialoog tussen geloof en wetenschappen. De bijdrage van het procesdenken, in L. Aerts –
M. Steen (red.), Iedere grens voorbij. Visies over God, Averbode, Altiora, 1999.
- Het nieuwe Godsvolk uit de menigte
geroepen… De Kerk als Volk van God, in Nieuw Leven 2000, nr. 3.
- Oriëntaties
voor de kerkopbouw in het post-Constantinum, in
Toekomst voor de gereformeerde traditie (red. K. van Bekkum),
z.p., Nederlands Dagblad, 2004.
- De
eerste kerstening van de Lage Landen. Een verhaal van slagen en falen,
in Geloven in de Lage Landen. Scharniermomenten in de geschiedenis van het
christendom (red. P. Nissen), Leuven, Davidsfonds, 2004, 203 p., p. 9-17.
- Op weg naar een christenheid in de
Lage Landen, in Geloven in de Lage Landen.
Scharniermomenten in de geschiedenis van het christendom (red. P. Nissen),
Leuven, Davidsfonds, 2004, 203 p., p. 19-25.
- Wereldgodsdiensten, in Wegwijs
Cultuur (red. R. Dillemans – A. Schramme), Leuven,
Davidsfonds, 2005, 392 p., p. 24-26.
- ‘Het geloof heeft alles met eenvoud
te maken’. Hilarius van Poitiers,
in Collationes. Vlaams Tijdschrift voor
Theologie en Pastoraal, 2005, nr. 3.
- Geloof als
hoop voor de wereld. Duitse theoloog Jürgen Moltmann tachtig, in
Tertio 7 (2006) 334, p. 14-15.
- Isidorus
van Sevilla. Bruggenbouwer tussen oud en nieuw,
in Collationes. Tijdschrift voor Theologie
en Pastoraal, 2008, 1.
- Catechese en liturgie in de oude Kerk.
Oriëntatiepunten en vragen voor de situatie van vandaag,
in Tijdschrift voor Liturgie, 52ste Liturgisch Congres 2007: ‘Liturgie
vieren: groeien in geloof, p. 74 [18] – 81 [25].
- In de vuurlijn van de Vandalen. Uit de kerkgeschiedenis van Noord-Afrika, in Collationes. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2010, nr. 3.
- Monniken
maken het historische ‘verschil’. Monastiek charisma in scharniermomenten, in De Kovel. Monastiek trijdschrift,
2012, nr. 21, januari 2012.
-
De Heilige Bonifatius en de nieuwe start
van de Frankische Kerk, in Communio. Tijdschrift
voor Theologie en Pastoraal, 2013, 1.
-
Met een nieuwe adem… De Kerk in de tijd
van Sint-Jan Berchmans (nawerking concilie van Trente), in Jan Berchmans van Diest. De verre tocht naar het licht, Diest,
Jaarboek Vrienden van de Sint-Sulpitiuskerk, 2013.
- 1700 jaar Edict van
Milaan,
in Het Teken 86 (2013) september.
-
Het concilie van Trente
en de katholieke hervorming. I. Voorbereiding, verloop en hervormingsdecreten
van het concilie, in Collationes.
Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2014, 3.
-
Het concilie van Trente
en de katholieke hervorming. II. De eerste vruchten van de conciliaire
hervormingsdecreten, in Collationes.
Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2014, 4.
g