Welkom op de Website van

PIERRE TROUILLEZ

Emeritus-Docent Johannes XXIII-seminarie te Leuven

Redactiesecretaris van COLLATIONES, Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal.

Bruidstraat 2, B-3290 Diest

E-mail: pierre.trouillez@skynet.be

Laatst bijgewerkt op 1 november 2019

² n

Publicaties

De Franken en het christendom (550-850). Een rechte lijn Leuven, Davidsfonds, 2016, 351 blz., 16,5 x 24 cm – ISBN 978-90-5908-721-7 - € 24,99.

De wereld van de Frankische Kerkheeft tot vandaag dikwijls te lijden onder een negatieve perceptie:langharige Merovingers zaaiden ruzie en geweld. De culturele wereld zat opeen rietsjbaan van verval en verloedering. Het christendom werd besmet doorheidense gewoonten … Dit boek toont de historische werkelijkheid zo correctmogelijk: de minpunten van de Frankische Kerk worden niet verdoezeld, maartegelijk doet het recht aan de positieve bijdrage van deze Kerk tot hetreligieuze en culturele leven. In de uiteenzetting maakt men kennis met eenbonte groep figuren en een aantal verrassende historische wendingen, metstukjes schandaalkroniek en bladzijden over volhardende inzet voor deauthentieke geloofsbeleving. Het meest verrassende is wellicht dat menvanaf Clovis tot de Karolingische tijd een rechtstreekse lijn kan trekkennaar de bewustwording van het Europese gevoel. Als men Karel de Grote een‘Vader van Europa’ kan noemen, dan moet men eraan toevoegen dat deFrankische Kerk de voorwaarden voor deze eretitel heeft geschapen.

♦

NIEUW!

De Germanen en het christendom. Een bewogen ontmoeting (5de – 7de eeuw)

Utrecht, Omniboek, 2019, 362 blz., 16,5 x 24 cm – ISBN 9789401914734 – € 24,99.

Hoe verliep de christianisering van de Germaanse stammen? In welke streken werd het evangelie al vroeg verspreid en in welke verliep dat moeizaam? Welke rol hadden christelijke symbolen zoals het doopsel, heiligen en wonderen in het proces? Hoe werd Benedictus de patroon van Europa en hoe belangrijk was de bekering van Clovis voor de Kerk en het Westen? Dit boek zoekt een antwoord op al deze vragen en reist daarvoor terug naar de tijd van de 5de tot de 7de eeuw na Christus. Een boeiende periode waarin de overgang van de oudheid naar de middeleeuwen zich voltrok en de Germaanse wereld en het christendom elkaar voor het eerst ontmoetten.

♦

Bevrijd en gebonden. De Kerk van Constantijn (4de – 5de eeuw)

Leuven, Davidsfonds, 2006, 308 blz., 16,5 x 24 cm – ISBN 90 5826 419 X - € 24, 95.

Hoe is een gelovige gemeenschap van miljoenen christenen ooit kunnen ontstaan uit een groep van twaalf apostelen en een handvol volgelingen? Een fascinerende vraag. Dit boek begeleidt de lezer in de zoektocht naar het antwoord. Na drie eeuwen als een marginale en vaak verdachte religieuze groep overleefd te hebben, begint de christelijke Kerk vanaf 313 aan haar veroveringstocht van de hele maatschappij. Keizer Constantijn doet aan positieve discriminatie: er worden muntstukken geslagen met Christusafbeeldingen, kerken verrijzen, geestelijken moeten niet langer gemeenschapsdiensten uitvoeren, de georganiseerde liefdadigheid is een feit… Het religieuze beleid van Constantijn kan men best kwalificeren als een van de grootste verrassingen in de geschiedenis.

Maar er is ook een keerzijde aan de medaille: de Kerk kan de liefdevolle gemeenschap van broeders en zusters niet realiseren in een samenleving waar de verruwing groeit door armoede en uitsluiting, konkelende clerici en ethisch lakse gelovigen brengen de christelijke gemeenschap in diskrediet. Bevrijd en gebonden. De Kerk van Constantijn brengt een wervelend totaalbeeld van de wellicht belangrijkste scharnierperiode uit onze westerse geschiedenis.

Uitverkocht. Voor mogelijke resexemplaren, zie op Google “Bevrijd en gebonden”. Indien deze zoektocht niets oplevert, ben ik bereid u gratis de tekst in pdf-format te bezorgen. Daarbij is de paginering wel die van mijn computer, niet van het boek zelf.

² ¨

Van Petrus tot Constantijn. De eerste christenen

Leuven, Davidsfonds, 2002, 374 blz., 14,50 x 22 cm, ISBN 90-5826-186-7.

Wie waren de eerste christenen ‘in godsnaam’? Waarom voelden ze zich aangetrokken tot die marginale beweging? En hoe heeft het prille christendom zich gaandeweg kunnen manifesteren?

Met Paulus is de jonge Kerk het waagstuk aangegaan om buiten haar vertrouwde milieu te treden. In het Romeinse rijk zou ze haar vernieuwende kracht bewijzen. Christen-zijn was er allesbehalve evident. Toch werden de eerste drie eeuwen van het christendom een succesverhaal.

Van de eerste verkondiging door Petrus tot de bekering van keizer Constantijn exploreert de auteur hoe christelijke denkers van de begintijd, maar evenzeer gewone gelovigen, hun geloof beleefden en overdachten.

De vroege Kerk is groot geworden door het enthousiasme van een authentiek geloof. Zonder alles te verwedden op structuren en dogmatiek, wist ze mensen aan te spreken. Een bron van inspiratie voor het christendom vandaag?

Uitverkocht. Voor mogelijke restexemplaren, zie op Google “Van Petrus tot Constantijn”. Indien deze zoektocht niets oplevert, ben ik bereid u gratis de tekst in pdf-format te bezorgen. Daarbij is de paginering wel die van mijn computer, niet van het boek zelf.

¨

Naar wie zouden wij anders gaan? Ontmoetingen met Jezus, de Christus

Leuven, Davidsfonds, 1998, 188 blz., € 19,75, ISBN 90 6152 577 2

Uitverkocht. Voor mogelijke restexemplaren, zie op Google “Naar wie zouden wij anders gaan?”.

¨

- De eerste kerstening van de Lage Landen. Een verhaal van slagen en falen

- Op weg naar een christenheid in de Lage Landen

Eerste twee hoofdstukken in P. Nissen (red.), Geloven in de Lage Landen. Scharniermomenten in de geschiedenis van het christendom, Leuven, Davidsfonds, 2004.

¨

Wanneer viert God feest? Origenes en de menselijkheid van God

In L. Aerts – M. Steen (red.), Met een naam en een gezicht. Christelijke visies op God, Averbode, Altiora, 2002.

‘Als de Schrift zo sterk de mensbetrokkenheid en bewogenheid van God laat oplichten, dan moet dit toch haaks staan op het ideaal van de ‘apatheia tou Theou’ of totale onbewogenheid van God, dat in de Griekse Oudheid zo hoog in het vaandel gevoerd werd? De bijdrage laat inderdaad zien hoe vroegchristelijke auteurs, zoals Origenes, met deze spanning hebben geworsteld. De uitspraken van Origenes over de bijbels-christelijke ‘pathische’ God, de liefhebbende God, klonken ongehoord in de oren van geschoolde heidenen, waar waren ook voor de oudchristelijke theologie allesbehalve evident. De bijdrage laat zien hoe gedurfd zij waren en hoe zij actueel en inspirerend blijven. ‘Omdat wij menen dat de huidige geloofscrisis in het Westen minder te maken heeft met beurse plekken van het kerkinstituut dan met de kwaliteit van het godsgeloof, durven wij te stellen dat theologische bijdragen zoals die van Origenes en levende getuigenissen zoals die van de oude Kerk over de mensbetrokkenheid van God, nog altijd verrassend actueel zijn” (besluit van de bijdrage).

¨

Gestalten van de Kerk in de geschiedenis

In J. Stevens (red.) Geloven in de kerk. Een multidisciplinaire benadering, Averbode, Altiora, 2000.

¨

Een selectie van mijn vroegere publicaties

- ‘De grond van mijn grond’. De gedichten van Jan Luyken als theologische vindplaats, in Tijdschrift voor Geestelijk Leven 1975, nr. 4.

- Volksgeloof in de middeleeuwen. Een beeld uit de ‘Canterbury Tales’ van G. Chaucer, in Tijdschrift voor Geestelijk Leven 1984, nr 4.

- Het Petrusambt in de patrologie: een verkenning, in Communio 1985, nr. 2/3.

- Kan een rijke gered worden? Stemmen over geloof en bezit in de tijd van de Kerkvaders, in Tijdschrift voor Geestelijk Leven 1986, nr. 3.

- ‘Het bloed van de christenen is een zaad’. De Kerkvaders en de vervolgingen, in Communio 1987, nr. 2.

- ‘Het heilige is voor de heiligen’. De Kerkvaders en het geloof in de gemeenschap der heiligen, in Communio 1988, nr. 1.

- Over Jürgen Moltmann, theoloog van de hoop, in Hoop en opstanding. Feestbundel bij het emeritaat van Herman-Emiel Mertens (red. G. De Schrijver - R. Michiels - L. Boeve), Leuven, Acco, 1993.

- Isâ, Jezus in de koran, in Emmaüs 1993, nr. 5-6.

- De bevrijdende kracht van de drie-eenheidsleer. Over het trinitaire programma van Jürgen Moltmann, in Collationes 1996, nr. 1.

- Waarheid en dwaling: wie ziet het onderscheid? De ‘geloofszin’ van de gelovigen als belofte en uitdaging, in Tijdschrift voor Geestelijk Leven 1996, nr. 5.

- ‘Toevertrouwd met de dienst van Jezus Christus’. Het diaconaat in de eerste eeuwen, in Sacerdos 1996-1997, nr. 3.

- De tekenen van de tijd en de christelijke hoop, in Innerlijk Leven 1997, nr. 4.

- Jezus, gave van de heilige Geest voor ons heil, in Nieuw Leven 1998, nr. 1.

- Belofte en vervulling. De zending van de Geest die opricht en vernieuwt, in Nieuw Leven 1998, nr. 2.

- De heilige Geest: levensbron en drijfkracht van de christelijke gemeenschap, in Nieuw Leven 1998, nr. 3.

- De heilige Geest, die allen en alles vernieuwt, in Nieuw Leven 1998, nr. 4.

- “Vanaf de bisschoppen tot en met de laatste lekengelovigen”. De geloofszin van de gelovigen in de tijd van de kerkvaders en in het leven van de Kerk vandaag, in J. Haers – T. Merrigan – P. De Mey (red.), ‘Volk van God en gemeenschap van de geloven’. Pleidooien voor een zorgzame kerkopbouw. Feestbundel bij het emeritaat van Robrecht Michiels, Averbode, Altiora, 1999.

- Naar een nieuwe dialoog tussen geloof en wetenschappen. De bijdrage van het procesdenken, in L. Aerts – M. Steen (red.), Iedere grens voorbij. Visies over God, Averbode, Altiora, 1999.

- Het nieuwe Godsvolk uit de menigte geroepen… De Kerk als Volk van God, in Nieuw Leven 2000, nr. 3.

- Oriëntaties voor de kerkopbouw in het post-Constantinum, in Toekomst voor de gereformeerde traditie (red. K. van Bekkum), z.p., Nederlands Dagblad, 2004.

- De eerste kerstening van de Lage Landen. Een verhaal van slagen en falen, in Geloven in de Lage Landen. Scharniermomenten in de geschiedenis van het christendom (red. P. Nissen), Leuven, Davidsfonds, 2004, 203 p., p. 9-17.

- Op weg naar een christenheid in de Lage Landen, in Geloven in de Lage Landen. Scharniermomenten in de geschiedenis van het christendom (red. P. Nissen), Leuven, Davidsfonds, 2004, 203 p., p. 19-25.

- Wereldgodsdiensten, in Wegwijs Cultuur (red. R. Dillemans – A. Schramme), Leuven, Davidsfonds, 2005, 392 p., p. 24-26.

- ‘Het geloof heeft alles met eenvoud te maken’. Hilarius van Poitiers, in Collationes. Vlaams Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2005, nr. 3.

- Geloof als hoop voor de wereld. Duitse theoloog Jürgen Moltmann tachtig, in Tertio 7 (2006) 334, p. 14-15.

- Isidorus van Sevilla. Bruggenbouwer tussen oud en nieuw, in Collationes. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2008, 1.

- Catechese en liturgie in de oude Kerk. Oriëntatiepunten en vragen voor de situatie van vandaag, in Tijdschrift voor Liturgie, 52ste Liturgisch Congres 2007: ‘Liturgie vieren: groeien in geloof, p. 74 [18] – 81 [25].

- In de vuurlijn van de Vandalen. Uit de kerkgeschiedenis van Noord-Afrika, in Collationes. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2010, nr. 3.

- Monniken maken het historische ‘verschil’. Monastiek charisma in scharniermomenten, in De Kovel. Monastiek trijdschrift, 2012, nr. 21, januari 2012.

- De Heilige Bonifatius en de nieuwe start van de Frankische Kerk, in Communio. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2013, 1.

- Met een nieuwe adem… De Kerk in de tijd van Sint-Jan Berchmans (nawerking concilie van Trente), in Jan Berchmans van Diest. De verre tocht naar het licht, Diest, Jaarboek Vrienden van de Sint-Sulpitiuskerk, 2013.

- 1700 jaar Edict van Milaan, in Het Teken 86 (2013) september.

- Het concilie van Trente en de katholieke hervorming. I. Voorbereiding, verloop en hervormingsdecreten van het concilie, in Collationes. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2014, 3.

- Het concilie van Trente en de katholieke hervorming. II. De eerste vruchten van de conciliaire hervormingsdecreten, in Collationes. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2014, 4.

- Hoe de Germanen de Romeinse wereld overnamen, in Hermes. Tijdschrift van de Vlaamse Vereniging Leraren Geschiedenis MAVO PAV Cultuurwetenschappen, nr. 58, oktober 2015, p. 33-39.

- De ‘Constitution Civile du Clergé’: het mislukte experiment van de Franse Revolutie. I. De vestiging van een nieuwe Franse Kerk, in Collationes. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2016, 4.

- De ‘Constitution Civile du Clergé’: het mislukte experiment van de Franse Revolutie. II. Het debacle van de Constitutionele Kerk, in Collationes. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2017, 1.

- Priesters in de Franse Revolutie. De constitutionele geestelijkheid en de ontkerstening van het Jaar II, in Collationes. Tijdschrift voor Theologie en Pastoraal, 2019, 3.

g